Nie wiadomo!

Dziwny to szampan, który nie strzela na początek, ale cyka jak stoper. Piosenka o pracy, choć dzieje się na imprezie, to ocieka od wysiłku. Kazik kiedyś śpiewał, że płomienne zorze budzą go ze snu, a potem opisywał prace i dnie polskiego maklera. Ale Kazik, jak to chłopiec, zrobił to tonem skargi, ironicznej, ale jednak. Sanah zaś to dziewczyna. Polka. Polki zaś się nie skarżą. Pierwszą rzeczą, jaką sobie w tej piosence mówi, to że się sama pisała. Bierze odpowiedzialność. Całą! Niewiastę dzielną któż znajdzie? zapytał Pan Bóg w Biblii, na co Maryja odpowiedziała Polkami. Ten świat, co je popędza i nie wierzy ich łzom, co je obgaduje po kątach i mówi rzeczy, od których uśmiech zamiera, one biorą, jakim jest. Łzy i żałowanie siebie to najwyżej hobby – jak znaleźć na nie czas? Sanah śpiewa partię kobiety, która jest bardzo silna i trochę zmęczona, i to tyle. Nie ma dramatu. Złamanie nie grozi. Organizm zdołał zachować homeostazę. Teledysk to dobrze oddaje. Zanim baba się wścieknie na to, co jej robią te ręce spoza kadru, film cofa się do początku. Rytm, najważniejsze słowo świata, jak mi podpowiada Panikkar, może iść dalej. Kobieta bita kwiatkiem woli przypomnieć sobie, że tak naprawdę to sama się pisała. Kto Ci to zrobił, kochanie? Zrobiłam sobie sama. Myślę, że zalana „Szampanem” Polska lubi tę właśnie gorzką nutę i to ją koi.

Z życiem jest tak, że nikt się na nie pisał. Także w późniejszych decyzjach nawet polskie nadkobiety nie są wolne. Prawda ta jednak jest niepraktyczna. Lubimy myśleć, że jesteśmy w centrum, na dobre i na złe. Nie los, nie klimat ani Bóg, ale my decydujemy. Nawet klęska inaczej smakuje, gdy myślisz, że to jednak wyrosło z twojego ogródka. „Szampan” więc jest pesymistyczny, ale do granic. Ludzie są źródłem cierpienia, życie jest jego źródłem, ale toast mogę wznieść, nic nie szkodzi. Bycie na ludzkiej imprezie wymaga udawania, że już nie boli. Te ciemne bąbelki „Szampana” bardzo mi się podobają. Nie chcę robić analizy wiersza, bo to nudzi, jak się kiedyś dowiedziałem pisząc dziennik ze Szkocji. „Szampan” Sanah to jednak dobry wiersz. Sporo się w nim rusza, alkohol się wylewa, schną łzy, wznosimy toast. Bohaterka wiersza też się wznosi ponad to, co myślą o niej inni, „ktoś tam dissuje mnie, niech gada co chce”. To najstarsze wzniesienie się na świecie. Ludzie jeszcze nie mówili, może tylko śpiewali, jak nucą sobie goryle, a już udawali, że nie boli, już się nie rozumieli i zamykali oczy. „Szampan” Sanah to najstarsza piosenka świata. Dlatego mogłaby być śpiewana na pogrzebie naszej cywilizacji. Działo się w globalnej wiosce tyle, że nie było czasu myśleć o tym, co pod spodem. Aż przyszedł Kovid. Stąd Sanah swój singiel wydała w idealnym momencie. Gdy zaczniemy tęsknić za tym, co było, „Szampan” przypomni nam, że warunki życia mają drugorzędne znaczenie. Jak wiele szampana by się nie lało, człowiek i tak wydziela z siebie niezadowolenie niczym ślimak śluz.

„Szampan” Sanah koi w pandemię, bo kpi z życia. Szampan to symbol szczęścia. Melodia i tekst piosenki Sannah pokazują wszystkie etapy tego trunku w życiu człowieka. Najpierw zegar cyka i na butelkę zarabiasz, potem toast możesz wznieść, potem masz dość i przychodzi zmęczenie. Cykl życia jętki zwanej szczęściem. Szampan opiewa jętkę wyrojoną jeszcze w tłustym czasie, ale przez to właśnie, że mówi o jej życiu szczerze, zapowiada klęskę bieżącego roku. To, co może mieliśmy siłę jeszcze niedawno ukrywać, czyli gorycz życia i rozczarowania, rozleją się na Polskę i świat, wszystko się będzie aż lepić. Ujawni się przemoc. Nie dla wszystkich jest zaś jasne, że ludzie mają skłonność do przemocy i lubią ją tak, jak się lubi słoneczny, majowy dzień. Słyszałem w TOK FM panią psycholog od społeczeństwa przyszpiloną pytaniem o mobbing. Czemu on się kręci w koło, czemu to wraca, jak przeklęty rytm? Pani psycholog zasugerowała nieśmiało, że coś musi doskwierać temu szefowi, co prześladuje. Była więc w sumie blisko dostrzeżenia, że przemoc to też taki szampan. Znieczulający życie narkotyk.

„Szampan” Sanah podoba mi się. Może nie aż tak, jak „Zbyszek”, albo „On Battleship Hill”, ale jednak. Może podoba mi się dlatego, że ja już lata temu porzuciłem imprezy? Wybrałem drogę buntu przeciw szampanom. Drogę Antysukcesu. Siadłem na furcie seminarium lubleskiego, słuchałem w mistycznym nastroju RMF FM i stwierdziłem, że każda piosenka może zostać zinterpretowana teologicznie. Zwłaszcza te o miłości. Św. Jan, słysząc przeciętną popową piosenkę, mógłby ją wyjaśnić jako dialog duszy z Bogiem. Przy „Szampanie” jednak miałby chyba wątpliwości. Tam po miłości zostało ledwie wspomnienie. Jeśli szukać biblijnych analogii dla utworu Sanah, to chyba w Ostatniej Wieczerzy. Największy cud Pana Jezusa to ponoć posiadanie dwunastu przyjaciół po trzydziestce. Ale być może przebił to tym, że przed śmiercią z nimi szczerze pogadał. Oni szczerzy nie byli, ale to tylko ludzie. On natomiast mógł mieć satysfakcję, że powiedział, co powiedział. Impreza pożegnalna Jezusa była znośna, bo nie ukrywała bólu. Takie użycie słów, jak Jego wtedy, to znaczy taka szczerość, to skarb. Nawet Poncjusz Piłat to czuł. Nalegano na niego, by zmienił tabliczkę nad krzyżem, lecz on, bawiąc się myślą, że w jakimś niepojętym sensie tabliczka nad krzyżem nie kłamie, wyrzekł jedno z najpiękniejszych zdań Biblii, „com napisał, napisałem”. Może kpił z Żydów, może z siebie kpił? A może chciał skrycie powiedzieć prawdę? Tak też popowy „Szampan”, co nas zalał, po badaniach ujawnia obecność tej dziwnej substancji. Szczerość opłaciła się Sannah, obdarzyła duszą jej hit.